Η Ελλάδα σήμερα βιώνει μια βαθιά οικονομική κρίση, μια κρίση η οποία έχει επηρεάσει όλους τους τομείς της οικονομίας, επηρεάζοντας όλους τους παραγωγικούς τομείς της χώρας. Η κοινωνική επιχειρηματικότητα είναι δημοφιλής εδώ και πολλά χρόνια (Moulaert και Ailenet 2005) και ειδικότερα μετά την οικονομική κρίση που έπληξε τη Μεγάλη Βρετανία του 1980, όπου τότε η πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ θεώρησε σημαντικό να συνδέσει την επιχειρηματικότητα και την οικονομία με την τότε κοινωνική δομή του κράτους (Κορρές 2014).
Εφαρμόζοντας την κοινωνική επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα οι συνεταιρισμοί μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο, αρκεί να μπορέσουν να αξιοποιηθούν από τον κρατικό μηχανισμό. Αυτοί οι φορείς μπορούν να αναπτύξουν σε μεγάλο βαθμό τη συνεργατική οικονομία, να λειτουργήσουν ως βάση ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας. Ειδικά οι νησιωτικές περιοχές, χρειάζονται άμεσα την αρωγή των συνεταιρισμών, αφού μέχρι σήμερα βασίζονται κυρίως στο τουρισμό (Γκαρτζονίκα και Καλτσά 2014). Προς αυτή την κατεύθυνση λειτουργεί και το Δίκτυο Κ.Α.Π.Α. (Κέντρο Υποστήριξης & Ανάπτυξης Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων) που στόχος τους είναι η προώθηση των συνεταιρισμών και της συνεταιριστικής εκπαίδευσης καθώς και η διαμόρφωση του σχετικού νομικού πλαισίου αναδεικνύοντας με αυτό τον τρόπο τα κενά που εντοπίζονται στην Ελλάδα.
Με την εμφάνιση και την ανάπτυξη στα τέλη του 18ου και αρχές του 19ου αιώνα των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, πρώτοι οι ουτοπιστές σοσιαλιστές (Σαιν – Σιμόν, Φουριέ και Όουεν) (Yaldarov 2017), παρατήρησαν τις αντιθέσεις και τις αντινομίες του καπιταλιστικού συστήματος. Για το ξεπέρασμα αυτών των καπιταλιστικών σχέσεων και την αντιμετώπιση της εκμετάλλευσης των εργατών και των άλλων εργαζομένων, η οποία γινόταν εντονότερη όσο αναπτύσσονταν οι παραγωγικές δυνάμεις, πρότειναν την ένωση των εργατών βιοτεχνών, επαγγελματιών, αγροτών, κ.λπ. Κάμποσες τέτοιες προσπάθειες είχαν γίνει τότε στην πράξη, όλες όμως απέτυχαν γιατί ήταν ουτοπικές για την εποχή εκείνη. Δεν είχαν δημιουργηθεί ακόμα οι κατάλληλες – ώριμες συνθήκες για μια τέτοια οργάνωση.
Αυτές δημιουργήθηκαν αργότερα στις πρώτες δεκαετηρίδες του 19ου αιώνα με την γοργή ανάπτυξη των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής. Τότε μόνο (στα 1844) μπόρεσε να ιδρυθεί ο πρώτος πραγματικός – σύγχρονος συνεταιρισμός, στο Rochdale του Manchester στην Αγγλία, ο οποίος θεωρείται και η απαρχή του συνεταιριστικού κινήματος στον κόσμο. Ο συνεταιρισμός αυτός δημιουργήθηκε από 28 εργάτες και τεχνίτες (27 άνδρες και μία γυναίκα) που εργάζονταν κυρίως στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας. Τα άτομα αυτά δημιούργησαν έναν συνεταιρισμό δημιουργώντας το κεφάλαιο του με την συμμετοχή της μίας λίρας ο καθένας. Το έργο του συνεταιρισμού ήταν να προμηθεύει σε λογική τιμή, στα μέλη του προϊόντα και αγαθά που χρειάζονταν αλλά μεριμνούσαν και για άλλες ανάγκες τους όπως η στέγαση τους.
Εικόνα 1 1 & Εικόνα 1 2: To μουσείο του Rochdale του Manchester στην Αγγλία
Πηγή: https://www.visitmanchester.com/things-to-see-and-do/explore/rochdale
Ο συνεταιρισμός αυτός που υπάρχει ως τώρα με μεγάλη οικονομική και κοινωνική δράση, καθιέρωσε με το καταστατικό του τις συνεταιριστικές αρχές που βασικά ισχύουν και σήμερα. Έτσι ξεκίνησε ο συνεταιρισμός, σαν μια οργάνωση των εργαζομένων, για να επεκταθεί σύντομα, πρώτα στις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης και ύστερα σε όλον τον κόσμο. Σήμερα δεν υπάρχει γωνιά στον κόσμο που να μην υπάρχουν και δρουν συνεταιρισμοί (AGMA, 2021)
Στη χώρα μας ο συνεταιρισμός σαν θεσμός, με την σύγχρονη δηλαδή μορφή του, εμφανίστηκε μόλις το 1900 και θεσμοθετήθηκε το 1915. Ο πρώτος νόμος περί συνεταιρισμών (Νόμος 602/1915) βασίστηκε στο γερμανο-αυστριακό μοντέλο και άφηνε πολλές ελευθερίες στα μέλη και τη γενική συνέλευση (Αβδελίδης 1986). Η πορεία των συνεταιρισμών στην χώρα μας είναι μακρόχρονη η δημιουργία όμως των γυναικείων συνεταιρισμών έχει την σφραγίδα της πορείας της χώρας στα πλαίσια της Ε.Ε.